خرید جیوه | قیمت روز + ارسال سریع | شیمیایی شیمیو

اطلاعات کامل درباره جیوه (Mercury – Hg)

جیوه (Mercury) یکی از عناصر شیمیایی جذاب و منحصربه‌فرد جدول تناوبی است که به دلیل خواص خاص خود، همواره مورد توجه بوده است. این عنصر به‌طور طبیعی در حالت مایع در دمای اتاق یافت می‌شود و به دلیل کاربردهای گسترده در صنایع، پزشکی، و تحقیقات علمی، نقش مهمی در فناوری و صنعت ایفا می‌کند.

ویژگی‌های اصلی جیوه

1. فرمول شیمیایی: Hg
2. عدد اتمی: 80
3. گروه و دوره: گروه 12، دوره 6 جدول تناوبی.
4. ظاهر: مایع نقره‌ای براق و سنگین.
5. چگالی: 13.6 گرم بر سانتی‌متر مکعب (یکی از سنگین‌ترین مایعات شناخته‌شده).
6. نقطه ذوب: -38.83 درجه سانتی‌گراد (پایین‌ترین نقطه ذوب در بین فلزات).
7. نقطه جوش: 356.73 درجه سانتی‌گراد.

خواص فیزیکی و شیمیایی

1. حالت مایع در دمای اتاق: یکی از معدود فلزاتی است که به‌طور طبیعی در دمای اتاق مایع است.
2. رسانایی الکتریکی: رسانایی الکتریکی متوسط، اما رسانای خوبی برای گرما نیست.
3. واکنش‌پذیری شیمیایی: در دماهای معمول نسبتاً پایدار است اما با برخی اسیدها و اکسیدکننده‌ها واکنش می‌دهد.
4. حلالیت در فلزات: جیوه می‌تواند آلیاژهایی به نام آمالگام با فلزات مانند طلا و نقره تشکیل دهد.

کاربردهای جیوه

1. صنایع پزشکی:
   • استفاده در دماسنج‌ها، فشارسنج‌ها، و دستگاه‌های پزشکی قدیمی.
   • به‌عنوان ماده ضدعفونی‌کننده (مانند مرکورکروم) در گذشته.
2. صنایع الکترونیک:
   • در کلیدهای جیوه‌ای و سوئیچ‌های الکتریکی.
   • تولید لامپ‌های فلورسنت و بخار جیوه.
3. صنایع شیمیایی:
   • به‌عنوان کاتالیزور در تولید برخی ترکیبات شیمیایی.
   • استفاده در فرآیند کلر-قلیایی برای تولید کلر و هیدروکسید سدیم.
4. صنایع معدن:
   • استفاده در استخراج طلا و نقره برای جداسازی این فلزات از سنگ معدن (با تشکیل آمالگام).
5. صنایع آزمایشگاهی:
   • به‌عنوان ماده مرجع در اندازه‌گیری دما و فشار.
6. تحقیقات علمی:
   • در اندازه‌گیری چگالی و انجام آزمایش‌های علمی خاص.

مزایا و معایب جیوه

مزایا:

• قابلیت مایع بودن در دمای اتاق، که برای کاربردهای خاص مفید است.
• رسانایی الکتریکی مناسب.
• پایداری بالا در شرایط عادی.

معایب:

• سمیت بالا و خطرات زیست‌محیطی.
• محدودیت‌های قانونی در استفاده به‌دلیل مسائل بهداشتی و زیست‌محیطی.
• قیمت بالا و دشواری در بازیافت.

سمیت و ملاحظات ایمنی

1. سمیت جیوه:
   • جیوه بسیار سمی است و تماس طولانی‌مدت با بخارات یا ترکیبات آن می‌تواند مشکلات جدی برای سلامتی ایجاد کند.
   • مسمومیت با جیوه می‌تواند باعث آسیب‌های عصبی، کلیوی، و سیستم ایمنی شود.
2. خطر بخارات:
   • بخار جیوه در دمای اتاق آزاد می‌شود و استنشاق آن بسیار خطرناک است.
3. شرایط نگهداری:
   • باید در ظروف غیرقابل نفوذ و در محیط خشک و خنک نگهداری شود.
   • از تماس مستقیم با پوست جلوگیری شود.
4. اقدامات ایمنی:
   • استفاده از دستکش، ماسک، و سیستم تهویه در هنگام کار با جیوه ضروری است.
   • در صورت نشت، باید فوراً آن را با مواد جاذب مناسب جمع‌آوری کرد.

روش‌های تولید جیوه

1. از سنگ‌های معدنی:
   • استخراج جیوه از سنگ معدنی سینابار (HgS) با حرارت دادن و اکسید کردن آن برای تولید جیوه فلزی.

   HgS+O2→Hg+SO2HgS + O_2 \rightarrow Hg + SO_2HgS+O2​→Hg+SO2​

2. بازیافت:
   • بازیافت جیوه از دستگاه‌های الکترونیکی و صنعتی قدیمی.

بازار و کاربردهای تجاری

1. کاربردهای سنتی:
   • اگرچه کاربرد جیوه در بسیاری از زمینه‌ها به دلیل مسائل ایمنی محدود شده، هنوز در برخی صنایع خاص مانند تولید لامپ‌های بخار جیوه استفاده می‌شود.
2. محدودیت‌های قانونی:
   • بسیاری از کشورها استفاده از جیوه را به دلیل خطرات زیست‌محیطی و سلامتی ممنوع یا محدود کرده‌اند.
3. تولیدکنندگان بزرگ:
   • چین، قزاقستان، و مکزیک از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان جیوه هستند.

چشم‌انداز آینده

به دلیل مشکلات زیست‌محیطی و قوانین سخت‌گیرانه، استفاده از جیوه در بسیاری از صنایع به‌شدت کاهش یافته است. جایگزین‌های ایمن‌تر مانند دماسنج‌های دیجیتال و روش‌های نوین استخراج طلا در حال جایگزینی جیوه هستند. با این حال، تحقیقات در زمینه بازیافت و کاهش خطرات جیوه همچنان ادامه دارد.

جمع‌بندی

جیوه یکی از عناصر کمیاب و جذاب جدول تناوبی است که به‌دلیل خواص خاص خود در صنایع مختلف استفاده شده است. اما به‌دلیل سمیت و خطرات زیست‌محیطی، استفاده از آن به‌طور چشمگیری محدود شده است. با توسعه فناوری‌های جدید و جایگزین‌های امن‌تر، نقش جیوه در صنعت کاهش می‌یابد، اما همچنان به‌عنوان یک ماده علمی و صنعتی خاص باقی می‌ماند.